Dziecko podczas pierwszego roku pobytu w przedszkolu przeziębia się średnio 6-8 razy w roku*. Przyczyny obniżonej odporności przedszkolaka są różne.
Co znajdziesz w tym artykule:
Zanika ochrona przekazana w trakcie ciąży i karmienia piersią, pojawia się stres związany z pierwszym rozstaniem z rodzicami, powodem może również być nieodpowiednia dieta. Kiedy słaba odporność mieści się w granicach normy i można ją wzmocnić zmianą jadłospisu i stylu życia, a kiedy możemy mieć do czynienia z pierwotnym niedoborem odporności?
Odporność zaczyna się tutaj
Jedną z przyczyn częstych zachorowań może być nieodpowiednia dieta - w końcu układ pokarmowy ma ogromny wpływ na odporność, a aż 70% komórek układu odpornościowego znajduje się jelitach! Negatywnie na odporność wpływa np. nadmierna ilość cukrów prostych, które zmniejszają zdolność białych krwinek do wyłapywania i wchłaniania drobnoustrojów**. Organizm osłabiają także szkodliwe tłuszcze, których nadmierne spożycie powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i ich zwiększoną przepuszczalność***. Zarówno cukry proste, jak i tłuszcze zakłócają równowagę flory bakteryjnej w jelitach, której skład ma ogromny wpływ na odporność. Jakie składniki odżywcze wpływają w takim razie na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego? Przede wszystkim witaminy A, C i D.
Stres wpływa na wszystko
Rozpoczęcie nauki w przedszkolu oznacza dla dziecka całkowitą zmianę jego małego wielkiego świata. Nowa sytuacja, a przede wszystkim rozstanie z rodzicami często wywołują u dziecka duży stres i niepokój, a to może prowadzić do obniżenia odporności – organizm szybko poddaje się w walce z chorobą.
W przedszkolu wszyscy chorzy!
Układ odpornościowy człowieka osiąga całkowitą dojrzałość dopiero około 12. roku życia. Do tego czasu jego delikatny organizm podatny jest na szereg zagrożeń wirusowych i bakteryjnych. Staje się to szczególnie dotkliwe w chwili, gdy dziecko po raz pierwszy ma styczność z grupą rówieśników, która także zmaga się z różnymi infekcjami. W takiej sytuacji łatwo o zarażenie, najczęściej są to jednak niegroźne, typowe dla wieku przedszkolnego choroby. Do częstych dolegliwości w tym czasie zaliczyć można przede wszystkim zakażenia dróg oddechowych. Poza nierozwiniętymi całkowicie mechanizmami odpornościowymi, ich powstawaniu sprzyja także różniąca się od anatomii dorosłego budowa dziecięcych dróg oddechowych.
Przeczytaj również
Objawy zaburzeń odporności
W sytuacji, gdy choroba nie przebiega w sposób łagodny, może być to sygnał, że organizm dziecka zmaga się z zaburzeniami odporności. Objawami, które powinny skłonić rodziców do wykonania badań diagnostycznych zaburzeń odporności, są między innymi:
- zahamowanie wzrostu i przyrostu masy ciała,
- częste występowanie zapalenia płuc,
- powtarzające się głębokie ropnie skórne lub narządowe,
- konieczność stosowania długotrwałej antybiotykoterapii,
- pojawienie się zakażeń tkanek miękkich.
W takiej sytuacji należy zgłosić się do lekarza, który oceni czy kłopoty z odpornością mieszczą się w granicach normy, czy jest to objaw pierwotnego niedoboru odporności. W przypadku, gdy specjalista podejrzewa drugi wariant, może zalecić wykonanie badań krwi pod kątem odporności. Takie badania mają na celu określenie podstawowych parametrów układu odpornościowego i ocenę jaką zdolność organizm dziecka wykazuje do walki z infekcjami.
* Stiehm E.R.: Clinical and laboratory evaluation of the child with suspected immunodeficiency. Pediat. Rev., 1985; 7: 53-61
** Sanchez A., et al. Role of sugars in human neutrophilic phagocytosis, Am J Clin Nutr November 1973 26: 1180-1184
*** The Impact of High-Fat Diet on Metabolism and Immune Defense in Small Intestine Mucosa, J. Proteome Res., 2015, 14 (1), pp 353–365.