Zbilansowana dieta a kształtowanie odporności dziecka

4 min
rudzka-kocjan

Pediatra, endokrynolog i diabetolog dziecięcy

Mama karmi dziecko jedzeniem z zoltej miski

Aż 70% komórek układu odpornościowego znajduje się w przewodzie pokarmowym – ważnej barierze ochronnej organizmu. Dlatego w budowaniu odporności istotną rolę odgrywa prawidłowa dieta – Twoja (gdy karmisz piersią) i dziecka (gdy rozszerzasz jego jadłospis)

Mama karmi dziecko jedzeniem z zoltej miski
Mama karmi dziecko jedzeniem z zoltej miski

Zdrowie Twojego dziecka znajduje się na talerzu – to, co zje maluszek wpływa na jego odporność teraz i w przyszłości. Dieta jest ważna z dwóch powodów: dostarcza niezbędnych składników odżywczych, które stymulują kształtowanie układu immunologicznego oraz zapewnia prawidłowy rozwój, gdy jest dostosowana do wieku dziecka. Dlatego rozszerzając dietę niemowlęcia powinnaś mieć na uwadze jakość oraz wartość odżywczą produktów, wprowadzanych do jadłospisu.

Układ odpornościowy dziecka kształtuje się już w życiu płodowym, a doskonali po narodzinach. Proces ten trwa nawet do 12 roku życia. Dlatego nie bez znaczenia jest Twoja dieta w ciąży, gdy karmisz piersią oraz sposób żywienia dziecka w pierwszych latach życia.

W świetle badań okres kluczowy dla prawidłowego kształtowania odporności przypada na pierwsze lata życia dziecka. Wówczas istnieje możliwość „ingerencji” w układ odpornościowy, która może zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii lub chorób autoimmunizacyjnych.

Składniki istotne w kształtowaniu odporności

Zarówno karmiąc piersią, jak i włączając nowe posiłki do diety dziecka  zadbaj o to, aby Wasz jadłospis był różnorodny i dostarczał wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Jeśli jesteście na etapie rozszerzania diety pamiętaj, aby postępować zgodnie z aktualnym schematem żywienia.

  • Witamina C, czyli kwas askorbinowy. To cenna witamina, która ma korzystny wpływ na działanie układu odpornościowego. Dodatkowo, biorąc udział w syntezie kolagenu poprawia elastyczność skóry i szczelność naczyń krwionośnych. Źródłami witaminy C są: ziemniaki, szpinak, truskawki, pomarańcza, porzeczka, cytryna, natka pietruszki oraz papryka czerwona. Witamina C to składnik, którego organizm nie jest w stanie sam wytworzyć, dlatego musi być ona dostarczana wraz z pożywieniem każdego dnia. Jej źródła, czyli warzywa i owoce, możesz podawać dziecku po ukończeniu przez nie 4. miesiąca życia – zgodnie z aktualnym schematem żywienia. Warzywa powinny być podawane jako pierwsze. Dzięki temu, że serwujemy je przed owocami dzieci łatwiej akceptują wytrawny smak warzyw w przyszłości. Pamiętaj, aby uprzednio sprawdzić pochodzenie warzyw i owoców i podawać dziecku bezpieczne produkty.
  • Witamina A, czyli beta-karoten. Niezwykle cenny składnik diety, który pobudza produkcję przeciwciał, biorących udział w walce z infekcją. Jej dobrymi źródłami są warzywa takie, jak: marchewka, brokuły, sałata, pomidory, cukinia oraz owoce: morele, brzoskwinie, czarne porzeczki, jagody, dynia.
  • Witamina D, wspomaga naturalną odporność i zmniejsza ryzyko pojawienia się infekcji. Znajdziesz ją  w rybach morskich oraz jajach, mleku modyfikowanym i przetworach mlecznych. Jaja możesz podawać dziecku w 5. miesiącu życia, a nabiał: jogurty, kefiry, sery twarogowe od 9. miesiąca życia dziecka.
  • Kwasy omega 3 (DHA), czyli nienasycone kwasy tłuszczowe, są jednym z głównych materiałów budulcowych kory mózgowej. Kwas DHA to także ważny budulec błon czopków i pręcików – elementów siatkówki oka, odpowiedzialnych za odbieranie i przetwarzanie obrazu ze świata zewnętrznego. Kwasy DHA znajdują się w tłustych rybach morskich. Dziecku możemy podać łososia, makrelę, dorsza, młodego tuńczyka i śledzia. Źródłem cennych kwasów są także oleje roślinne, orzechy włoskie, pestki dyni, migdały i siemię lniane. Oleje roślinne (oliwa z oliwek czy olej rzepakowy) możesz dodawać do zupek i potraw z mięsem już od 5. miesiąca życia dziecka. Ryby włącz do diety w 7. miesiącu życia dziecka i podawaj je 1-2 razy w tygodniu, obserwując reakcję niemowlęcia.
  • Probiotyki, czyli pożyteczne bakterie, które odgrywają istotną rolę w kształtowaniu odporności. Te korzystne szczepy bakterii utrudniają namnażanie się patogenów. Źródłem bakterii probiotycznych jest mleko matki oraz niektóre produkty żywnościowe (np. produkty mleczne i kiszonki).
  • Oligosacharydy​ GOS/FOS znajdują się w mleku mamy. Ich źródłem są także niektóre warzywa i owoce: banany, szparagi, por, cebula, czosnek, karczochy.
  • Żelazo jest głównym składnikiem hemoglobiny, która transportuje tlen do wszystkich komórek ciała. Niedobory żelaza mogą prowadzić do anemii, której skutkiem jest spadek odporności. Najlepiej przyswajalne żelazo znajduje się w czerwonym mięsie (wołowina, cielęcina, wieprzowina). Mięso do diety można wprowadzać już w 5. miesiącu życia dziecka.

Jeśli Twoje dziecko często choruje zastosuj również inne, oprócz diety, metody, które wzmocnią jego odporność.

Dowiedz się więcej o rozwoju i żywieniu niemowląt po 6. miesiącu życia. Pobierz bezpłatny poradnik

Oceń ten artykuł: