Podróżowanie z dzieckiem – najbezpieczniejsze foteliki dla rocznego dziecka

Jaki fotelik samochodowy dla rocznego dziecka wybrać?

Przy zakupie fotelika do auta dla rocznego dziecka warto wziąć pod uwagę przede wszystkim jego dopasowanie (do dziecka i do samochodu), potwierdzenie bezpieczeństwa modelu odpowiednimi certyfikatami oraz ewentualnie dodatkowe przydatne funkcje.

Dopasowanie fotelika do parametrów dziecka

Jedną z najważniejszych zasad przy wyborze fotelika samochodowego stanowi uwzględnienie zaleceń producenta odnośnie masy ciała i wzrostu dziecka, dla którego dany model jest odpowiedni.

Foteliki najczęściej klasyfikuje się według 5 grup zróżnicowanych pod kątem masy ciała dziecka:

• Grupa 0 - dla dzieci o masie ciała poniżej 10 kg,
• Grupa 0+ - dla dzieci o masie ciała mniejszej niż 13 kg,
• Grupa I - dla dzieci o masie ciała od 9 do 18 kg,
• Grupa II - dla dzieci o masie ciała od 15 do 25 kg,
• Grupa III - dla dzieci o masie ciała od 22 do 36 kg.

Dla rocznego dziecka typowo odpowiednia jest grupa fotelików 0, 0+ lub I (albo ich kombinacje, np. foteliki 0+/I, pasujące na dzieci od urodzenia do osiągnięcia masy ciała 18 kg).

Jeśli chcemy wymienić fotelik należący do grupy 0 kupiony dla niemowlaka i dziecko osiągnęło już masę ciała 9 kg, dobrym wyborem jest model z grupy I. Może on posłużyć przez następnych kilka lat (graniczną masę ciała 18 kg maluchy przeciętnie osiągają w wieku około 4 lat).

Warto pamiętać, że zaleca się, by dziecko jak najdłużej korzystało z jednego fotelika samochodowego. Nie należy jedynie przekraczać momentu, gdy maluch przestaje spełniać rekomendacje producenta odnośnie parametrów rozwoju fizycznego dla danego modelu.

Rodzaj fotelika

Przy dopasowywaniu rodzaju fotelika do potrzeb malucha należy wziąć pod uwagę także kierunek montażu. Za odpowiednie dla rocznego dziecka uznaje się modele montowane tyłem do kierunku jazdy (czyli modele RWF, z ang. Rear Way Facing). Uznaje się je za bezpieczniejsze, dają m.in. lepszą ochronę głowy i szyi w przypadku zderzenia czołowego samochodów.

Zgodnie z przepisami, dziecko musi być przewożone fotelikami RWF co najmniej do 15. miesiąca życia i osiągnięcia 75-80 cm. Zaleca się jednak, by ze względów bezpieczeństwa wydłużać czas stosowania fotelików RWF - do momentu, gdy dziecko spełnia wymagania dla tych modeli i może wygodnie siedzieć tyłem do kierunku jazdy.

Dopasowanie fotelika do samochodu

Fotelik dla dziecka musi być również dopasowany do pojazdu. W praktyce oznacza to przede wszystkim wybór między modelami montowanymi za pomocą samochodowych systemów ISOFIX oraz modelami montowanymi przy użyciu pasów bezpieczeństwa.

Uznawany za bezpieczniejszy system ISOFIX to dwa uchwyty znajdujące się między siedziskiem a oparciem fotela, przymocowane bezpośrednio do konstrukcji samochodu. System ten zaczął pojawiać się w pojedynczych modelach aut już w 1997 roku, jednak stał się wymogiem prawnym dla nowych modeli samochodów osobowych wprowadzanych na rynek dopiero od listopada 2012 r. Od 2014 roku wszystkie nowe samochody sprzedawane na terenie Unii Europejskiej, niezależnie od roku opracowania modelu, musiały mieć już system ISOFIX. Natomiast wprowadzone na rynek wcześniej typy samochodów mogą go nie posiadać. W autach bez systemu ISOFIX korzysta się z fotelików montowanych przy pomocy pasów bezpieczeństwa.

Jeśli dziecko będzie przewożone regularnie więcej niż jednym samochodem, przed zakupem sprawdź, czy fotelik dobrze pasuje do obu pojazdów. Jeśli jeden z samochodów nie posiada systemu ISOFIX, można wybrać fotelik montowany za pomocą pasów bezpieczeństwa – nada się on do obu aut. Alternatywnie można zdecydować się na dwa osobne foteliki samochodowe, dopasowane do każdego z pojazdów.

Certyfikaty bezpieczeństwa fotelika do auta

Przy wyborze fotelika dla dziecka warto sprawdzić certyfikaty bezpieczeństwa, które posiada dany model. Duże znaczenie ma spełnianie normy i-Size (czyli podstawowej normy bezpieczeństwa obowiązującej dla fotelików sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej). Warto sprawdzić, czy fotelik został poddany także ocenie ADAC, w ramach której m.in. przeprowadzane są wymagające testy zderzeniowe. Im więcej gwiazdek w ocenie ADAC, tym bezpieczniejszy i łatwiejszy w obsłudze jest fotelik do auta (maksymalna nota to 5 gwiazdek).

Dodatkowe funkcje fotelika samochodowego

Warto zwrócić także uwagę na obecność dodatkowych, przydatnych funkcji w wybranych modelach fotelików. Przykładem są obrotowe foteliki dla rocznego dziecka. Tego typu modele umożliwiają przekręcenie siedziska nawet o 360°. Mają dwie główne zalety:

• Pozwalają, by dziecko siedziało zarówno przodem, jak i tyłem do kierunku jazdy. Ta funkcja czasami przydaje się, gdy dziecko podrośnie. Dla przykładu, w wieku 3 lat maluchy często nie potrzebują jeszcze zamiany fotelika, ale jednocześnie opcja, by dziecko siedziało przodem do kierunku jazdy, może być już preferowana.
• Fotelik obrotowy pozwala także na wygodniejszy dostęp do dziecka, gdy chcemy usadowić je w aucie lub z niego wyjąć. Fotelik można wtedy przekręcić o 90° w stronę drzwi.

Inne dodatkowe cechy fotelików, które mogą się przydać to:

• Systemy wentylacji – ważne przede wszystkim, jeśli planujemy czasami wozić dziecko na dłuższe dystanse.
• Regulacja oparcia – zwiększa komfort podróży w szczególności, kiedy dziecko śpi w samochodzie (jego główka po odchyleniu do pozycji spoczynkowej nie opada do przodu).
• Ochrona boczna – zwiększa bezpieczeństwo dziecka w przypadku zderzeń bocznych, np. przy wymuszeniu pierwszeństwa przejazdu.

O czym jeszcze warto pamiętać?

Dobrze jest również wziąć pod uwagę, że nie zaleca się kupowania używanych fotelików samochodowych, w szczególności o nieznanym pochodzeniu i historii. Istnieje kilka powodów, dla których się to odradza.

Przede wszystkim fotelik z drugiej ręki mógł brać udział w wypadku samochodowym. Często nie da się tego rozpoznać oglądając przedmiot. Powstałe w wyniku kolizji uszkodzenia zwykle powodują, że przedmiot nie spełnia już w pełni swojej roli ochronnej.

Ponadto, jeśli model był wyprodukowany wiele lat temu, raczej nie spełnia obecnych standardów bezpieczeństwa, które ewoluują z czasem, w miarę rozwoju nauki. Producenci zwykle rekomendują, by wycofać fotelik samochodowy z użytkowania po 7-10 latach. Poza tym, fotelik samochodowy z drugiej ręki może mieć niewielkie uszkodzenia wynikające z użytkowania, których nie zauważymy na pierwszy rzut oka.

Jeśli chcesz mimo wszystko kupić fotelik używany, upewnij się, że:

• Pochodzi ze znanego źródła - od osoby, której ufasz,
• Fotelik nie uczestniczył w żadnej kolizji czy wypadku samochodowym,
• Jest w pełni sprawny,
• Był używany krótko,
• Został wyprodukowany w ostatnich kilku latach,
• Dołączona jest do niego instrukcja lub możesz ją znaleźć online.

Jaki fotelik rowerowy dla rocznego dziecka wybrać?

Do transportu rocznego dziecka zamiast samochodu chcesz przynajmniej czasami wykorzystywać rower? Maluchy można zacząć w nich przewozić od momentu, gdy ukończą 9 miesięcy i potrafią już stabilnie siedzieć. Dobór odpowiedniego fotelika w tym przypadku również ma znaczenie.

Do przewożenia rocznych maluchów wielu rodziców preferuje wybór fotelików zakładanych na przednią część roweru, mocowanych pomiędzy kierownicą i siodełkiem. Zwykle dziecko może z nich korzystać do czasu, gdy osiągnie masę ciała 15 kg (czyli przeciętnie do wieku mniej więcej 3 lat).

Dużą zaletą fotelików przednich jest to, że pozwalają one mieć dziecko na oku przez cały czas podróży rowerem. W porównaniu do większości modeli fotelików mocowanych na tył roweru, ich wadą jest natomiast potrzeba wymiany na wersję przeznaczoną dla starszego dziecka, jeśli chcemy dalej przewozić malucha po osiągnięciu przez niego masy ciała 15 kg. W fotelikach mocowanych na tył roweru również możemy transportować roczne dziecko, ale niektóre modele pozwalają na użytkowanie aż do czasu, gdy jego masa ciała przekroczy 22 kg, a więc około 2-3 lata dłużej.

Inne kwestie, które warto wziąć pod uwagę przy wyborze fotelika do roweru dla rocznego dziecka to:

• Rodzaj posiadanego roweru – musimy dowiedzieć się, czy dany fotelik można zamontować do naszego roweru. Trzeba wziąć pod uwagę m.in. fakt, że foteliki przednie co do zasady mocuje się do rowerów miejskich, o ramie damskiej.
• Nośność roweru – warto sprawdzić, czy odpowiada ona maksymalnej masie ciała dziecka, które może być przewożone w danym modelu fotelika.
• Posiadanie certyfikatu EN 14344, potwierdzającego bezpieczeństwo użytkowania fotelika rowerowego.
• Obecność podnóżka regulowanego na wysokość, z paskami zabezpieczającymi stópki dziecka.
• Rodzaj pasów bezpieczeństwa – do wyboru mamy przede wszystkim foteliki z pasami 3- i 5-punktowymi. Wersje 5-punktowe uznaje się za bezpieczniejsze dla rocznego dziecka.

Źródła:

1. Ogonek M. (2020) Przewożenie dzieci w pojeździe. Stosowanie fotelików bezpieczeństwa, Kwartalnik Policyjny, 4: 79-81.
2. National Health Service (2022) Choosing a baby car seat, dostęp: https://www.nhs.uk/baby/first-aid-and-safety/safety/choosing-a-baby-car-seat/.
3. U.S. Department of Transportation, National Highway Safety Administration Car Seat Recommendations for Children, dostęp: https://www.nhtsa.gov/sites/nhtsa.gov/files/documents/carseat-recommendations-for-children-by-age-size.pdf.
4. Thomas E. A., Stockburger J. (2023) Choose the Right Car Seat for Your Child, Consumer Reports, dostęp: https://www.consumerreports.org/babies-kids/car-seats/buying-guide/.
5. European Commission (2012) Cars safer from 1 November 2012, dostęp: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_12_1169.