Kąpiel rocznego dziecka – jak zrobić to bez stresu dla malucha?

Jak często kąpać roczne dziecko?

Małe dziecko należy kąpać co najmniej 2-3 razy w tygodniu. Częstotliwość można zwiększyć, jeśli istnieje taka potrzeba. Rodzice powinni dostosować ją do indywidualnych wymagań dziecka, m.in. związanych z jego aktywnością i stanem skóry. Warto wziąć pod uwagę także po prostu kwestię tego, czy maluch lubi kąpiele, czy wręcz przeciwnie – unika ich jak ognia.

Niektórzy rodzice kąpią swoje roczne dzieci codziennie, ale nie zawsze jest to konieczne i zalecane. Kąpiel niszczy naturalnie powstającą na skórze warstwę tłuszczową. Naturalne sebum chroni przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi oraz wysuszeniem, dlatego jeśli skóra dziecka jest nadmiernie szorstka lub łuszczy się, rekomenduje się ograniczyć ilość kąpieli. Częściej niż 2-3 razy w tygodniu warto kąpać malucha wtedy, gdy po prostu wymaga tego sytuacja, np. dziecko mocno ubrudziło się w czasie zabawy na dworze lub podczas jedzenia. W dni, kiedy dziecko nie jest kąpane, nie należy zapominać o higienie twarzy i okolicy pieluszkowej.

W czym kąpać roczne dziecko?

Niemowlaka w pierwszych miesiącach życia należy kąpać w specjalnej małej wanience, jednak od momentu, kiedy dziecko stabilnie siedzi, można robić to w normalnej wannie, w niewielkiej ilości wody.

Jeśli mamy do dyspozycji prysznic – wykorzystanie go do mycia rocznego dziecka również stanowi opcję. Należy pamiętać, że maluch powinien wtedy siedzieć wewnątrz brodzika (a nie stać). Trzeba mieć na uwadze także, że niektóre dzieci stresują się, gdy opryskuje je woda z prysznica, więc nie jest to rozwiązanie dla każdego.

Niezależnie od tego, czy wybieramy kąpanie szkraba w wannie czy prysznicu, warto kupić antypoślizgową matę, którą można wyłożyć miejsce, gdzie maluch siedzi. Pozwala to zwiększyć zarówno jego bezpieczeństwo, jak i komfort.

Jak kąpać roczne dziecko?

Jak wykąpać roczne dziecko w wannie i o czym pamiętać, żeby było to bezpieczne dla malucha i jednocześnie pozwoliło uniknąć niepotrzebnego stresu? Oto wskazówki, jak krok po kroku przeprowadzić ten zabieg pielęgnacyjny:

1. Zacznij od przygotowania wszystkich niezbędnych akcesoriów i tekstyliów (środka myjącego, ręcznika, czystej pieluszki i ubranek, ewentualnie zabawek do kąpieli), by mieć je pod ręką. Ustaw potrzebne rzeczy w sposób, który daje Ci do nich łatwy dostęp, ale jednocześnie sprawia, że są poza zasięgiem rączek malucha. Upewnij się, że w okolicy wanny nie ma pozostawionych na wierzchu żadnych przedmiotów, które mogłyby stanowić niebezpieczeństwo (np. urządzeń elektronicznych, takich jak suszarka do włosów).
2. Nalej wodę do wanny. Powinna ona mieć temperaturę około 36-38°, czyli zbliżoną do temperatury ciała – w dotyku można uznać ją za letnią, a nie gorącą (jest to temperatura niższa niż uznawana za optymalną do własnej kąpieli przez dużą część osób dorosłych). Jeśli dolewasz gorącą wodę na koniec, warto przed zakręceniem kurka zmienić ustawienie kranu na zimną lub letnią wodę i puścić strumień na kilka sekund (gorąca woda z kranu przy przypadkowym odkręceniu może bardzo łatwo wywołać u malucha znaczne poparzenia skóry).
3. Odpowiednia ilość wody w wannie to taka, która nie sięga dziecku w pozycji siedzącej wyżej niż do poziomu pępka. Pamiętaj, żeby zakręcić kurek zanim dziecko znajdzie się w wannie.
4. Zabierz dziecko do łazienki, rozbierz je i powoli przenieś do wanny. Od razu usadź malucha – zadbaj o to, by nie stał w wannie. Pamiętaj, żeby nigdy nie zostawiać rocznego dziecka nienadzorowanego w czasie kąpieli – nawet na minutę. Bądź zawsze na tyle blisko, by móc w jednej chwili sięgnąć do niego.
5. Postaraj się o to, by kąpiel przerodziła się w zabawę! Wykorzystaj zabawki do kąpieli, by uprzyjemnić maluchowi tę czynność.
6. Czas na mycie dziecka. Zacznij od góry ciała i stopniowo przechodź do dolnych partii; mycie włosów pozostaw jednak na koniec (weź pod uwagę, że włoski dziecka zwykle wystarczy myć raz w tygodniu, więc nie musisz tego robić za każdym razem). Do kąpieli wykorzystaj delikatne środki myjące przeznaczone dla niemowląt lub dzieci, które mają skład o łagodnym działaniu na skórę. Najlepiej, by były pozbawione substancji zapachowych.
7. Wyjmij dziecko z wanny, owiń je w ręcznik i delikatnie osusz (przyciskając materiał do skóry, ale nie pocierając).
8. Jeśli skóra dziecka jest sucha, możesz zaaplikować krem lub balsam nawilżający.
9. Załóż dziecku pieluszkę i ubierz je.

Zaleca się, by kąpiel dziecka trwała maksymalnie 10-15 minut.

Dziecko nie chce się kąpać – co robić?

Część maluchów boi się kąpieli. Niektóre po prostu nie lubią tej czynności, więc próbują usilnie jej unikać. Co może pomóc w zachęceniu rocznego dziecka do kąpieli?

Ochrona przed zamoczeniem oczu

Niektóre maluchy do kąpieli zniechęca przede wszystkim ryzyko nieprzyjemnego uczucia związanego z dostaniem się wody lub mydlin do oczu. Dobrym rozwiązaniem w takiej sytuacji może być zakup specjalnego ronda kąpielowego, czyli wykonanego z wodoodpornego materiału daszka zakładanego na główkę dziecka, chroniącego przed spływaniem wody i piany do oczu.

Zabawa w czasie kąpieli

Przeobrażenie kąpieli w zabawę może zmienić nieprzyjemne skojarzenia dziecka z myciem się. Przygotuj kolorowe zabawki, które zainteresują malucha. Poza klasycznymi kaczuszkami możesz wybrać łódeczki, kubeczki do przelewania wody oraz zabawkowe fontanny w kształcie zwierzątek, np. żyrafy, słonika, kraba czy ośmiorniczki. Wykorzystaj wyobraźnię i zaangażuj się w zabawę nimi z dzieckiem. Na czas kąpieli możesz także włączyć playlistę z piosenkami, które maluch lubi. Wprowadzi to przyjemną dla niego atmosferę.

Wspólna kąpiel

Jeśli maluch ma nieco starsze rodzeństwo, pomóc mogą również wspólne kąpiele z siostrą czy bratem. Kiedy będą razem w wannie, a roczniak zobaczy, że starsze dziecko w ogóle nie obawia się kąpieli i nie marudzi, z dużym prawdopodobieństwem również zacznie bardziej pozytywnie podchodzić do tej czynności. Pamiętaj przy tym, że obecność starszego dziecka w łazience nie eliminuje konieczności stałego nadzorowania kąpieli rocznego malucha.

Jeśli dziecko jest jedynakiem lub kąpiel z rodzeństwem nie wchodzi w grę z innych powodów, możesz zdecydować się, by samej brać wspólną kąpiel z dzieckiem. Czasami pomaga to oswoić szkraba z myciem, jeśli bardzo boi się ono wejść do wody. Usadzenie malucha w wannie na swoich nogach powoduje, że czuje się on dużo bezpieczniej. Jeśli nie chcesz być nago w czasie wspólnej kąpieli z dzieckiem, możesz założyć kostium kąpielowy.

Wybierz odpowiednią porę dnia i zbuduj nawyki

Wprowadzenie nawyków związanych z kąpielą pomaga w przyzwyczajeniu dziecka do tej czynności i często zmniejsza jego opór. Możesz planować kąpiel zawsze mniej więcej na tę samą godzinę, zaraz po innej wybranej czynności, którą maluch regularnie podejmuje. Jeśli dziecko niechętnie podchodzi do mycia się, spróbuj zmienić porę dnia, gdy przygotowujesz dla niego kąpiel. Pamiętaj, że szkraby mogą opierać się przed myciem bardziej, gdy są zmęczone i senne. Czasami lepiej sprawdza się podejmowanie tej czynności w pierwszej połowie dnia.

Źródła:

1. Kmieć M. L., Urysiak-Czubatka I., Broniarczyk-Dyła G. (2010) Pielęgnacja skóry dzieci, Postępy Dermatologii i Alergologii, 27(1): 40-44, dostęp: https://www.termedia.pl/Review-paper-Skin-care-in-children,7,14622,1,1.html.
2. Child Accident Prevention Trust Safe baby bath time: Top tips for parents and carers, dostęp: https://capt.org.uk/safe-baby-bath-time/.