Nauka korzystania z nocnika to duży krok dla dzieci i ich rodziców. Sekret sukcesu? Wyczucie czasu i cierpliwość. Czy to już czas na rozpoczęcie przygody? Jak nauczyć dziecko siusiania do nocnika? Poniżej spróbujemy odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania.
Co znajdziesz w tym artykule:
Czy dziecko jest gotowe, by korzystać z nocnika?
Sukces w nauce korzystania z nocnika zależy od fizycznych, rozwojowych i behawioralnych kamieni milowych, a nie od wieku. Wiele dzieci wykazuje oznaki gotowości do nauki korzystania z nocnika w wieku od 18 do 24 miesięcy, inne natomiast mogą nie być gotowe aż do 3 roku życia. Nie ma pośpiechu.
Twoja gotowość też jest ważna. Pozwól, aby motywacja dziecka, a nie Twój zapał, kierowała procesem. Staraj się nie utożsamiać sukcesu lub trudności w nauce korzystania z nocnika z inteligencją lub uporem dziecka. Pamiętaj również, że wypadki są nieuniknione, a kara w żaden sposób nie pomoże w tym procesie. Zaplanuj trening w toalecie na czas, kiedy Ty lub inny opiekun będziecie mogli poświęcić czas i energię, aby zachować konsekwencję na co dzień przez kilka miesięcy. Jeśli Twoje dziecko ma stanąć w obliczu poważnej zmiany, takiej jak przeprowadzka lub pojawienie się nowego rodzeństwa – konsekwencja może być utrudniona a trening może okazać się mniej skuteczny.
Dzieci są w stanie kontrolować swój pęcherz i jelita, kiedy są fizycznie gotowe i kiedy poczucie suchości i czystości zaczyna mieć dla nich jakieś znaczenie. Każde dziecko jest inne, więc najlepiej nie porównywać swojego dziecka z innymi, warto za to pamiętać, że większość dzieci potrafi kontrolować swoje jelita przed pęcherzem.
W wieku 2 lat niektóre dzieci będą w stanie zachować suchość w ciągu dnia, ale jest to jeszcze dość wcześnie, natomiast w wieku 3 lat, 9 na 10 dzieci jest suchych przez większość dni, choć nawet wtedy zdarzają się im wypadki, szczególnie kiedy są podekscytowane, zdenerwowane lub pochłonięte czymś innym. 4 lata to wiek, w którym większość dzieci jest niezawodnie sucha w ciągu dnia.
Część mam utożsamia moment dojrzałości malucha do odpieluchowania z odstawieniem od piersi. O ile bywa to prawdą, nie jest jednak regułą. Okresy zdolności do karmienia piersią są różne u różnych kobiet, tak jak różne są ich dzieci. Nawet jeżeli odstawiłaś już dziecko od piersi nie znaczy to, że jest gotowe korzystać z nocnika i odwrotnie – to, że odstawione od piersi dziecko zaczęło korzystać z nocnika nie znaczy, że nie potrzebuje już w swojej diecie specyficznych dla mleka matki substancji, które na tym etapie może dostarczyć mu np. mleczna formuła przeznaczona dla dzieci w tym wieku.
Nauka korzystania z nocnika – kiedy zacząć?
Jeśli zaczniesz zbyt wcześnie, nauka może potrwać dłużej. Nie warto rozpoczynać treningu jeżeli dziecko nie potrafi jeszcze samodzielnie udać się w kierunku toalety, samo się rozebrać, nie rozumie lub nie wykonuje podstawowych poleceń, nie informuje o potrzebie fizjologicznej.
Gdy dziecko wydaje być się zainteresowane korzystaniem z toalety lub noszeniem bielizny dla "dużych dzieci” – to świetny moment na rozpoczęcie treningu.
Pamiętaj, że nie możesz zmusić dziecka do korzystania z nocnika, jeśli nie jest gotowe. W międzyczasie najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest zachęcanie do pożądanych zachowań.
Większość rodziców zaczyna myśleć o treningu nocnikowym, gdy ich dziecko ma od 2 do 2 i pół roku, ale nie ma idealnego czasu. Niektórzy uważają, że łatwiej jest zacząć w lecie. Łatwiej się wtedy rozebrać i nie ma zagrożenia powrotów ze spacerów w mokrym ubraniu, w minusowych temperaturach. Spróbuj zacząć naukę korzystania z nocnika, gdy nie ma większych zakłóceń lub zmian w rutynie dziecka lub rodziny. Ważne jest, aby zachować spójność, aby nie zdezorientować dziecka.
Jak nauczyć chłopca siusiania do nocnika?
Amerykańska Akademia Pediatrii donosi, że statystycznie chłopcy pozostają w pieluchach nieco dłużej niż dziewczynki, ponieważ są zazwyczaj bardziej aktywni i mogą być mniej skłonni do zatrzymania się i skorzystania z nocnika. Badania wykazały, że chłopcy mogą mieć sześciomiesięczne opóźnienie w nauce korzystania z nocnika w porównaniu z dziewczynkami, choć jest to kwestia indywidualna dla każdego dziecka. Jak więc nauczyć chłopca siusiać do nocnika?
Często najlepiej jest opanować oddawanie moczu na siedząco, a następnie przejść do wstawania po zakończeniu nauki wypróżniania. Zostań z dzieckiem i poczytajcie razem książkę lub pobawcie się zabawkami. Nawet jeśli dziecko po prostu siedzi, pochwal je za próbę i przypomnij mu, że może spróbować ponownie później. Maluchy uczą się przez naśladownictwo, a obserwowanie, jak korzystasz z łazienki, jest naturalnym pierwszym krokiem na ich własnej drodze do nauki korzystania z nocnika. Twój maluch może zauważyć, że tata korzysta z toalety inaczej niż mama, co stwarza doskonałą okazję do wyjaśnienia podstawowych mechanizmów korzystania z toalety przez chłopców. Być może Twój synek będzie chciał spróbować zabawy z celowaniem do nocnika.
Dobrze dobierz słowa. Unikaj słów negatywnych, takich jak brudny czy śmierdzący w odniesieniu do płynów ustrojowych dziecka. Do rozmowy o toalecie używaj prostych, pozytywnych określeń.
Przygotuj narzędzia. Umieść nocnik w łazience lub w innym miejscu, gdzie dziecko spędza najwięcej czasu. Zachęć dziecko, aby na początek usiadło na nocniku w ubraniu. Upewnij się, że stopy dziecka spoczywają na podłodze lub stołku. Możesz wysypać zawartość brudnej pieluszki do nocnika a potem do toalety, aby pokazać ich przeznaczenie. Poproś dziecko, aby spłukało toaletę.
Zaplanuj pory korzystania z nocnika. Każ dziecku usiąść na nocniku bez pieluszki na kilka minut w dwugodzinnych odstępach, a także z samego rana i zaraz po drzemce.
Działać trzeba szybko! Gdy zauważysz oznaki, że dziecko może potrzebować skorzystać z toalety (takie jak kiwanie się, kucanie lub trzymanie okolic genitaliów), reaguj szybko. Pomóż dziecku zaznajomić się z tymi sygnałami, przerwij to, co robi i skieruj się do toalety. Chwal dziecko za to, że mówi Ci, kiedy musi iść. Ubierz dziecko w luźne, łatwe do zdjęcia ubranie. Wyjaśnij zasady higieny: upewnij się, że Twoje dziecko umyło ręce po każdej próbie!
Zrezygnuj z pieluch. Po kilku tygodniach udanego korzystania z nocnika Twój maluch może być gotowy do zmiany pieluch na zwykłą bieliznę. Uczcijcie to. Pozwól jednak dziecku wrócić do pieluch, jeśli nie jest w stanie zachować suchości. Rozważ użycie naklejek lub gwiazdek jako pozytywnego wzmocnienia. Jeżeli dziecko buntuje się przed korzystaniem z nocnika albo nie potrafi tego zrobić w ciągu kilku tygodni, zrób przerwę. Spróbuj ponownie za kilka miesięcy.
Trening nocny. Nauka zachowania suchości przez całą noc zajmuje dzieciom zwykle nieco więcej czasu. Większość dzieci uczy się tego między 3 a 5 rokiem życia. W międzyczasie używaj jednorazowych majtek treningowych i nakładek na materac, kiedy dziecko śpi.
Korzystanie z nocnika poza domem, jak to zrobić?
Jeżeli wychodzisz z domu, zabierz ze sobą nocnik, aby dziecko zrozumiało, że chcesz, by za każdym razem, kiedy będzie musiało zrobić siusiu lub kupę, zrobiło to do nocnika. Warto na ten czas zaopatrzyć się w jednorazowe, składane nocniczki. Dzięki nim możliwa będzie szybka reakcja na potrzebę dziecka zawsze i wszędzie. Sprawdź, czy inne osoby opiekujące się dzieckiem mogą pomóc w nauce korzystania z nocnika w taki sam sposób jak Ty.
Wypadki będą się zdarzać. Jak sobie z nimi radzić? Przede wszystkim zachowaj spokój. Nie besztaj, nie dyscyplinuj ani nie zawstydzaj dziecka. Bądź przygotowana. Miej pod ręką zmianę bielizny i ubrań, zwłaszcza w szkole lub w przedszkolu. Jeśli Twoje dziecko wydaje się być gotowe do nauki korzystania z nocnika, ale ma trudności, porozmawiaj z lekarzem rodzinnym lub pediatrą.
Nierzadko zdarza się, że dzieci przechodzą regres, nawet jeśli przez jakiś czas są czyste i suche, zwłaszcza gdy zmienia się ich rutyna i na przykład zaczynają chodzić do przedszkola. Tego rodzaju problemy zwykle ustępują, gdy dziecko przyzwyczaja się do nowej sytuacji.
Jeśli jednak problemy nie ustąpią, ważne jest, aby upewnić się, że dziecko nie ma problemu natury medycznej, takiego jak infekcja pęcherza, zaparcia czy cukrzyca. Alternatywnie, może istnieć emocjonalny lub rozwojowy powód, dla którego twoje dziecko ma problemy.
Źródła:
Thomas Berry Brazelton , Sparrow D. Joshua, Rozwój dziecka 0-3, Wydawnictwo GWP 2013
Bates Ames Louise , Ilg F. L. , Baker Sidney M., Rozwój psychiczny dziecka. Od 0 do 10 lat, GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne