Najlepszym sposobem karmienia wcześniaka jest podawanie mu mleka z piersi jego mamy. W przypadku przedwcześnie urodzonych dzieci, problemy z kamieniem naturalnym są częstsze niż u urodzonych w terminie noworodków. Wcześniaki zazwyczaj nie mają całkowicie wykształconego odruchu ssania. Z tego względu ich mamom często poleca się korzystanie z laktatorów. Odciągnięty pokarm z piersi podawany jest wcześniakowi z butelki lub dojelitowo za pomocą sondy. Czasami jego ilość jest niewystarczająca. W takich sytuacjach podaje się dziecku mleko z Banku Mleka Kobiecego lub mieszankę modyfikowaną dla wcześniaków. Karmienie wcześniaków przysparza ich rodzicom wielu zmartwień i nierzadko kłopotów. Zatem czy można sobie tę czynność w jakiś sposób ułatwić? Oczywiście! Na rynku mamy do wyboru całą gamę akcesoriów, których zadaniem jest uczynienie karmienia wcześniaka prostszym.
Co znajdziesz w tym artykule:
Laktacja u mamy wcześniaka
Mamy wcześniaków mają problemy z laktacją częściej niż pozostałe. Ma to związek z przedwczesnym porodem oraz odizolowaniem od dziecka. W przypadku wystąpienia trudności warto korzystać z pomocy położnych i doradców laktacyjnych pracujących w szpitalu.
Pomyślny przebieg karmienia wcześniaka wymaga wsparcia i nadzoru personelu szpitalnego. Ważne jest zapisywanie częstości podania pokarmu oraz ustawiczna kontrola masy ciała dziecka. Odpowiednie wsparcie doradcy laktacyjnego i pielęgniarek daje szanse na wyłączne karmienie dziecka piersią. W sytuacji, gdy wcześniak traci tub nie przybiera na wadze konieczne jest dokarmianie. Czasami lekarz może zalecić także dodawanie wzmacniaczy do mleka z piersi. Takie preparaty zwiększają wartość odżywczą kobiecego pokarmu.
Karmienie wcześniaka - żywienie pozajelitowe
Często pierwszym etapem karmienia wcześniaka jest żywienie pozajelitowe. Polega ona na podawaniu bezpośrednio do krwi dziecka składników odżywczych, takich jak tłuszcze, węglowodany, sole mineralne i witaminy. Na tym etapie wcześniak nie może jeszcze przyjmować pokarmu z piersi. Ważne jest jednak, aby mama pracowała nad utrzymaniem i „rozkręceniem” laktacji. Pomocnym narzędziem będzie w tym przypadku laktator.
Karmienie wcześniaka - żywienie dojelitowe za pomocą sondy
Zazwyczaj po kilku dniach żywienia pozajelitowego wcześniaka przestawia się na żywienie dojelitowe. Metoda ta polega na wprowadzeniu do żołądka przez usta lub nos cienkiej rureczki, którą podawany jest pokarm. Karmienie z wykorzystaniem sondy stosuje się, gdy, wcześniak ma sprawnie działający układ pokarmowy, ale jednocześnie nie jest jeszcze zdolny do przyjmowania pokarmu doustnie. Przedwcześnie urodzone dzieci mają problem z koordynacją odruchu ssania, przełykania i oddychania. Sprawia to, że najmniejsze maluchy potrzebują karmienia dojelitowego. Jeżeli dziecko jest karmione dojelitowo, mama może przynosić swój pokarm do szpitala, aby został podany przez sondę. To ważne, ponieważ kobiece mleko dla wcześniaka jest bardzo cenne. Niezbędnym akcesorium na tym etapie jest dobry laktator.
Smoczek dla wcześniaka jest wartościową pomocą edukacyjną. W trakcie karmienia przez sondę warto podawać dziecku smoczek, aby rozwijał odruch ssania i w przyszłości łatwiej przeszedł do etapu karmienia doustnego. W przypadku wcześniaków wybór odpowiedniego smoczka ma duże znaczenie. Najmniejszy smoczek dla niemowląt będzie za duży dla przedwcześnie urodzonego maleństwa. Najlepszym wyborem są specjalne lateksowe smoczki dla wcześniaków. Na rynku obecne są modele przeznaczone nawet dla dzieci urodzonych nawet przed 30. tygodniem ciąży.
Doustne karmienie wcześniaka: pierś i butelka
Kolejnym etapem karmienia wcześniaka jest przestawienie wcześniaka na karmienie doustne. Pokarm może być podawany dziecku z piersi lub z butelki. W przypadku wcześniaków rzadko zdarza się, aby dziecko w trakcie pobytu w szpitalu mogło żywić się jedynie mlekiem mamy. Najczęściej stosuje się karmienie łączone, piersią i butelką na zmianę.
Gdy mama jest nieobecna w szpitalu, personel medyczny może podać maluszkowi jej mleko w butelce. Korzystanie z butelki dla wcześniaka jest lekcją ssania. W przypadku wcześniaków korzystanie z butelki nie prowadzi do zaburzonych wzorców ssania. Ważne jest jednak, aby smoczek dla wcześniaka był dobrej jakości i zaprojektowany tak, aby ułatwić przyszłe kontynuowanie karmienia piersią (dedykowany dla wcześniaków).
Karmienie wcześniaka mlekiem modyfikowanym
Czasami zdarza się, że mimo chęci mamy, karmienie wcześniaka mlekiem z piersi jest niemożliwe. Jeżeli niemowlak jest karmiony sztucznym pokarmem, ważny jest wybór odpowiedniego mleka modyfikowanego i butelki. Mleko dla wcześniaka powinno być dopasowane do jego specjalnych potrzeb. Mieszanki dla przedwcześnie urodzonych dzieci charakteryzują się wysokim stężeniem białka i substancji odżywczych. W związku z tym różnią się składem od tych przeznaczonych dla innych noworodków. Wybierając mleko modyfikowane najlepiej porozmawiać z lekarzem i zaufać jego wskazówkom.
Wybierając butelkę do karmienia, również najlepiej kupić produkt przeznaczony dla wcześniaków i dostosowany do ich potrzeb. Butelka dla wcześniaka powinna posiadać miękki smoczek o mniejszym rozmiarze otworu, zapewniającym wolniejszy przepływ mleka. Korzystne jest, gdy tekstura i kształt smoczka przypominają kobiecą pierś. Ułatwia to łączenie karmienia sztucznego z naturalnym. Mniejszy rozmiar butelki ułatwia dopasowanie ilości mleka do potrzeb niewielkiego brzuszka wcześniaka. Na rynku obecne są również kubeczki dla wcześniaków z problemami ssania.
Karmienie piersią
Mleko mamy jest najodpowiedniejszym typem pokarmu dla wszystkich noworodków, również wcześniaków. Zawiera wiele składników wspierających rozwój, odporność i wzrost maluszków. Kilka mililitrów kobiecego mleka, zawiera tysiące przeciwciał chroniących dziecko. W przypadku mam wcześniaków droga do karmienia piersią może być trudna. Warto jednak pamiętać, że każda ilość mleka, którym udało się nakarmić dziecko, jest ważna dla wcześniaka. Najważniejszym celem nie jest wyłączne karmienie piersią, a zdrowy rozwój maluszka.
Akcesorium wartym polecenia jest poduszka do karmienia piersią. Pomaga ona utrzymać stabilność dziecka, zapewniając tym samym komfort mamie. Popularnym modelem na rynku są tak zwane „rogale”. Poduszki te mają kształt litery C i umożliwiają ułożenie noworodka w wielu różnych pozycjach.
W trakcie karmienia piersią najlepiej zrezygnować z usztywnianych staników. Tego typu modele będą prawdopodobnie wywoływać ból piersi i zaburzać laktację. W sklepach internetowych jest do wyboru wiele biustonoszy do karmienia piersią. Posiadają one sprytne rozwiązania ułatwiające karmienie noworodka. Dobrym rozwiązaniem są również proste elastyczne staniki sportowe.
Laktatory elektryczne i ręczne
Laktator to urządzenie, które muszą kupić w którymś momencie prawie wszystkie mamy wcześniaków. Odciąganie pokarmu stymuluje laktacje oraz umożliwia karmienie dzieci mających problem z odruchem ssania. Wyróżnia się laktatory elektryczne oraz ręczne. Zaletą rozwiązania ręcznego jest cichość i niska cena. Nie poleca się jednak laktatorów ręcznych mamom wcześniaków. Przy przedwcześnie urodzonym dziecku najlepiej sprawdzi się laktator elektryczny ułatwiający długie odciąganie pokarmu. Niestety należy brać pod uwagę, że laktatory elektryczne są zazwyczaj droższe niż ich manualne odpowiedniki. Jednak w przypadku mam wcześniaków działanie tańszej wersji może okazać się niewystarczające.
Bibliografia:
- Greenslade, Sarah, et al., Estimating the dietary intake of breastfeeding preterm infants, International journal of environmental research and public health 12.5 (2015): 5408-5419.
- Nicole Sochacki-Wójcicka, www.mamaginekolog.pl
- wczesniak.pl