USG to dziś często wykonywane badanie diagnostyczne zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Jest metodą bezpieczną, bezbolesną i nieinwazyjną, a czas trwania badania jest krótki i można je w miarę potrzeby często powtarzać. Ponadto stosunkowo łatwo się do niego przygotować. Co należy wiedzieć o badaniu USG brzucha u dziecka?
Co znajdziesz w tym artykule:
Kiedy wykonać USG jamy brzusznej dziecka?
W Polsce badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej u dzieci nie jest wpisane jako standardowe – jak np. przesiewowe badanie USG stawów biodrowych. Badania pokazują jednak, że może być bardzo pomocne przy wczesnym wykrywaniu patologii w obrębie układu pokarmowego, moczowego lub nawet nowotworów – zwłaszcza tych nieprawidłowości, które nie dają jeszcze żadnych symptomów i które – mimo dobrze rozwiniętej diagnostyki prenatalnej – nie zostały ujawnione w okresie ciąży.
Wskazaniem do wykonania USG brzucha u dziecka powinny być silne bóle w tym obszarze, a w przypadku niemowląt i małych dzieci – niepokojące sygnały, takie jak:
● przedłużające się wymioty lub biegunka,
● zwiększenie obwodu brzucha,
● krwawienie z układu pokarmowego, moczowego lub dróg rodnych,
● krew lub śluz w kale,
● duża wrażliwość lub bolesność podczas dotykania brzucha,
● żółty odcień skóry.
USG brzuszka dziecka pozwala wykryć szereg schorzeń i przyczyn dolegliwości bólowych, np.:
● zmiany patologiczne wątroby i jej powiększenie,
● przyczyny żółtaczki,
● kamienie w pęcherzyku żółciowym i niedrożność dróg żółciowych,
● nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu nerek (stany zapalne, kamica) i wady układu moczowego,
● zapalenie wyrostka robaczkowego,
● stany zapalne trzustki,
● torbiele, guzy, ropnie w obrębie jamy brzusznej,
● zaburzenia przepływu krwi przez główne naczynia tego obszaru.
WARTO WIEDZIEĆ: Inne zalecane badania ultrasonograficzne dla noworodków i niemowląt obejmują: USG stawów biodrowych (zapisane jako badanie przesiewowe, polecane dla każdego dziecka), USG serca, USG przezciemiączkowe mózgu oraz u chłopców USG jąder.
Ultrasonograficzne badanie noworodka
USG jamy brzusznej noworodka nie jest standardowo wykonywane w szpitalu po porodzie (chyba że istnieją ku temu przesłanki), jednak rodzice często decydują się wykonać takie badanie na własną rękę. Jest ono oczywiście możliwe i coraz więcej lekarzy mówi, że warto traktować je jako przesiewowe, tj. wykonać mimo braku wskazań do takiej diagnostyki.
Na pewno zbadane zostać powinny te noworodki, u których istniały podejrzenia co do nieprawidłowości rozwoju w okresie prenatalnym. Warto upomnieć się o to badanie jeszcze podczas hospitalizacji po porodzie.
Cena badania
Ceny USG brzuszka noworodków i niemowląt, wykonywane w prywatnych gabinetach są różne, w zależności od miasta i ośrodka, który przeprowadza badanie. Wahają się w przedziale 100–300 zł. Takie badanie można również wykonać w ramach NFZ.
Jak się przygotować na USG brzucha dziecka?
Przygotowanie noworodka i niemowlaka do badania USG nie jest trudne. Aby zapełnić pęcherz, należy nakarmić dziecko 30–60 minut przed badaniem. Tylko w przypadku diagnozowania pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych badanie powinno wykonać się na czczo – wówczas wystarczy powstrzymać się od posiłku przez 3 godziny.
Starszym dzieciom godzinę przed badaniem należy podać niegazowaną wodę do wypicia – w celu napełnienia pęcherza moczowego, a dzień wcześniej, o ile to możliwe, kapsułki z lekiem usuwającym gazy z jelit.
Warto przed wizytą upewnić się co do zaleceń odnośnie do przygotowania do badania, ponieważ różne ośrodki mogą mieć wypracowane własne standardy w tym zakresie.
USG brzucha dziecka – przebieg badania
Przebieg badania – z punktu widzenia pacjenta i jego opiekuna – nie różni się od dobrze już znanego USG prenatalnego. Wykonuje się je w pozycji leżącej, a w przypadku małych niemowląt i noworodków – na rękach rodzica. Lekarz pokrywa skórę żelem ułatwiającym jej kontakt z głowicą ultrasonografu i przesuwa nią po całym brzuchu, aby ocenić stan m.in.:
● wątroby,
● trzustki,
● jelit,
● żołądka,
● nerek i całego układu moczowego,
● narządów rodnych,
● przepływów krwi przez naczynia.
Badanie trwa kilka do kilkunastu minut i na koniec lekarz powinien dać rodzicom jego wynik wraz z opisem i ewentualnie wydrukiem zdjęć.
Bibliografia:
M. Brzewski, Aktualne standardy badania USG jamy brzusznej u dzieci, „Journal of Ultrasonography” 2017; 17: 41–42.
M. Placzyńska, M. Lichosik, A. Jung, Przydatność badania ultrasonograficznego jamy brzusznej u dzieci jako badania przesiewowego, „Pediatria & Medycyna Rodzinna” 2011; 7: 236–240.
A. Banaszkiewicz, M. Dziekiewicz, B. Pęczkowska, Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej u dzieci, „Standardy Medyczne – Pediatria” 2011; 8: 297–299.