Ciężarne kobiety miewają różne dolegliwości. Choć każda z nich zazwyczaj wywołuje niepokój, niektóre są zupełnie naturalne. Jednak niektórych epizodów bólowych nie należy bagatelizować. Do takich m. in. należy kolka nerkowa, która w przypadku braku odpowiedniego postępowania może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Co znajdziesz w tym artykule:
Kolka nerkowa w ciąży – jakie daje objawy?
Kolki nerkowej w ciąży nie sposób pomylić z jakimkolwiek innym bólem. Ból pojawia się nagle i gwałtownie, jest tępy i rozdzierający, zlokalizowany w dole pleców, zazwyczaj po jednej ze stron. Może promieniować do pachwin i krocza. Ból niemal natychmiast unieruchamia, a na pewno utrudnia poruszanie się i wykonywanie najprostszych czynności. Ból może trwać kilka godzin i samoistnie odpuszczać, ale bywa, że utrzymuje się przez kilka dni. Co oczywiste, wiąże się z niedyspozycją ruchową i pogorszeniem samopoczucia, ale może się również pojawić podwyższona temperatura ciała, dreszcze, nudności i wymioty, nieprzyjemne, bolesne parcie na pęcherz, wydalanie małych ilości moczu,, spadek ciśnienia, omdlenia, niepokój, a nawet krew w moczu.
Niestety, wszelkie dolegliwości ze strony układu moczowego znacznie częściej dotykają ciężarne niż inne kobiet. Niezdiagnozowana i nieleczona kolka nerkowa może zwiększyć ryzyko przedwczesnego porodu, co z kolei wiąże się z wszelkimi konsekwencjami wcześniactwa u dziecka. Dlatego z chwilą, kiedy zacznie się odczuwać niepokojący ból, charakterystyczny, ostry i w ściśle określonym miejscu, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Sprawdź także: Poród – czy to już?
Co jest przyczyną kolek nerkowych w ciąży?
Przyczyną kolek nerkowych jest ucisk nerek lub moczowodów przez ciężarną macicę, co utrudnia odpływ moczu. Kamica nerkowa to inna przyczyna, która może powodować kolkę. , Jest to stan, w którym w drogach moczowych lub w nerkach tworzą się złogi złożone z substancji chemicznych, które są naturalnym lub patologicznym składnikiem moczu, a które nie zostały wraz z nim wydalone. Ból spowodowany jest próbą przemieszczania się złogów (kamieni nerkowych) do moczowodu i pęcherza moczowego. Przy tej próbie dochodzi do zatkania moczowodu. Wówczas zwiększa się ciśnienie, a mocz zostaje zatrzymany. Obecność kamieni nie jest warunkiem koniecznym do wywołania kolki nerkowej w ciąży.
Kolka nerkowa w ciąży może się pojawić w wyniku zmian hormonalnych, zaburzeń ze strony układu moczowego, który przez obniżenie odporności jest bardziej narażony na infekcje lub w przypadku niewłaściwej pracy nerek. Także niektóre schorzenia przyczyniają się do powstawania kamieni nerkowych, m.in. nadmiar kwasu moczowego w moczu, częste infekcje dróg moczowych, mechaniczne lub nabyte wady nerek.
Przeczytaj również
U kogo może wystąpić kolka nerkowa w ciąży?
Kolka nerkowa może dotknąć każdego. Duże znaczenie ma styl życia, który ogólnie można nazwać „niezdrowym” – brak aktywności, siedzący tryb życia, nadwaga oraz otyłość, nieodpowiednia, niezbilansowana dieta, bogata w produkty wysokoprzetworzone, a uboga w magnez i potas, i mała podaż płynów. Oczywiście, przyczyny mogą mieć również podłoże zdrowotne.
Na kolkę nerkową w ciąży narażone są nie tylko kobiety otyłe czy prowadzące styl życia odpowiedni do powyższych punktów, ale również te, które często cierpią na infekcje układu moczowego i są, można powiedzieć, podatne na zakażenia. Dlatego tak ważne jest, by w ciąży regularnie wykonywać badania moczu w celu wykluczenia zagrożenia, takiego jak zbyt duża ilości substancji krystalizujących, mogących prowadzić do nagromadzenia kamieni.
Także tryb życia w ciąży może mieć zwiększać podatność na powstawanie kamieni nerkowych, które wiążą się z bolesną kolką nerkową. Należy przyjmować duże ilości płynów , a także ograniczyć produkty spożywcze bogate w wapń. Można, a nawet warto to robić profilaktycznie w sytuacji częstych infekcji dróg moczowych, a już na pewno w stanie zagrożenia kamicą nerkową, kiedy kamica została zdiagnozowana jeszcze przed ciążą. Wówczas takie działanie może ograniczyć powstawanie ataków kolki nerkowej w ciąży.
Jak leczyć atak kolki nerkowej w ciąży?
Atak kolki nerkowej z pewnością zaniepokoi każdą ciężarną. Pojawia się bowiem nagle, ból jest niezwykle silny, promieniujący w kierunku spojenia łonowego, wnętrza ud i zewnętrznych narządów płciowych. Można go pomylić jednak np. ze skurczami, dlatego też każda kobieta, która dozna takiego bólu, powinna zgłosić się do lekarza.
Czasem po jednym lub kilku napadach kolki nerkowej może dojść do samoistnego wydalenia złogu z moczem, co jest dość częste w przypadku niewielkich kamieni, ale nie jest to regułą.
Aby wykryć kolkę nerkową, lekarz przeprowadzi USG, na którym będą widoczne złogi. W ciąży jest to najbezpieczniejsza metoda wykrycia kamicy nerkowej.
Jeśli zaś chodzi o leczenie – jest ono wyłącznie objawowe. Ciężarnej z kolką nerkową podaje się odpowiednie leki rozkurczające i przeciwbólowe, które są bezpieczne dla rozwijającego się dziecka. Zaleca się również picie dużej ilości płynów, a także ciepłe okłady na okolice lędźwiowe. Pomocne mogą być także ciepłe kąpiele oraz aktywność fizyczna.
W przypadku zaawansowanego stadium kamicy nerkowej, ciężarna może być poddana leczeniu zabiegowemu, np. ureteroskopowemu.
Czy domowe sposoby na kolkę nerkową są dozwolone w ciąży?
Domowe sposoby na wszelkie dolegliwości są zawsze mile widziane, ponieważ opierają się na naturalnym działaniu, ALE! Należy pamiętać, że w ciąży i takie metody koniecznie trzeba skonsultować ze specjalistą. Jeśli nie zaleci on innych sposobów, nie wdroży leczenia farmakologicznego ani nie skieruje na żaden zabieg – można polegać na prostych, domowych metodach radzenia sobie z problemami, które mogą okazać się bardzo pomocne.
W przypadku kolki nerkowej w ciąży domowe sposoby opierają się głównie na spożywaniu odpowiedniej ilości płynów, ciepłych okładach oraz dużej dawce ruchu, która wspomoże wydalanie złogów.
W przypadku wystąpienia bólu ulgę może przynieść przebywanie w pozycji kolankowo – łokciowej – odciąża ona moczowody i przynosi natychmiastową poprawę. W przypadku silniejszych dolegliwości pomocne będą leki rozkurczowe np. No spa lub przeciwbólowe zawierające paracetamol.
Zawsze jednak należy pozostać w kontakcie z lekarzem lub zasięgnąć porady specjalisty – położnej. Warto zadbać o to, by ataki pojawiały się jak najrzadziej, ponieważ dyskomfort jest wyjątkowo nieprzyjemny i obciążający dla organizmu przyszłej mamy.
Zobacz również: Dieta w ciąży – czego powinna unikać przyszła mama?
Czy kolka nerkowa w ciąży może mieć konsekwencje dla dziecka?
Sama kolka nerkowa i ból z nią związany nie stanowi zagrożenia zdrowi i życia rozwijającego się w łonie przyszłej mamy dziecka. Jednak kamica nerkowa i powikłania są już niebezpieczne, dlatego należy być pod stałą opieką lekarską. Nieleczona kolka nerkowa, a co za tym idzie – kamica – może prowadzić do niedrożności dróg moczowych, wodonercza, roponercza, a także do uszkodzenia nerek. Roponercze może z kolei wywołać sepsę, co stanowi już bezpośrednie zagrożenie życia.
Choć w ciąży mogą się pojawiać różne bóle, a wiele z nich ma związek z niczym innym, jak powiększającą się macicą, żadnego z nich nie należy lekceważyć. Ciężarna powinna szczególnie wsłuchiwać się w swój organizm i mieć świadomość, że jest on o wiele bardziej narażony na wszelkie infekcje i problemy niż w jakimkolwiek innym momencie życia. Warto też pamiętać, że jeśli chodzi o zdrowie w ciąży, nie ma głupich pytań, nadwrażliwości czy przesady – w razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze należy zwrócić się do swojego lekarza prowadzącego, dostępnej położnej lub jakiegokolwiek specjalisty, który uspokoi lub zaleci odpowiednią diagnostykę.
Źródła:
- M. Śliwa, N. Piątkowska, M. Kajzar i in. Diagnostyka obrazowa kamicy nerkowej, [online:] file:///C:/Users/48693/Downloads/Diagnostyka_obrazowa_kamicy_nerkowe%20(1).pdf, stro. 38-39, dostęp: 03.01.2023
- E. Bres-Niewada, J. Judycki, A. Birkowski M. Czaplicki, Ureteroskopowe leczenie ciężarnych kobiet chorych na kamicę moczowodową, [w:]Urologia Polska 2006/59/2, [online:] http://www.www.urologiapolska.pl/artykul.php?2212, dostęp: 02.01.2023
- K. Jakubowski, M. Wojtaszek, E. Mach-Lichota, Kamica nerkowa – występowanie, etiologia, obraz kliniczny oraz doraźne postępowanie ratownicze w kolce nerkowej, str.157-158, [online:] http://www.grsmu.by/files/file/science/problem_sd.pdf#page=157, dostęp: 02.01.2023
- M. Żywczak, Ciężarna z otyłością olbrzymią i kolką nerkową - studium przypadku, [online:] https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/253128, dostęp: 02.01.2023