Oligosacharydy – co warto o nich wiedzieć

3 min
Dziecko patrzy jak mama karmi piersia niemowlaka

Mleko mamy – pokarm, który jest najlepszym rozwiązaniem dla rozwijającego się organizmu niemowlęcia – to fascynujący obiekt badań naukowców. Już ponad 20 lat temu w wyniku badań i analiz składników pokarmu kobiecego zespół Badawczy Nutricia odkrył w mleku mamy oligosacharydy . Poznaj fakty o oligosacharydach, które powinnaś znać!

Dziecko patrzy jak mama karmi piersia niemowlaka
Dziecko patrzy jak mama karmi piersia niemowlaka

Pokarm kobiecy dostosowuje się do etapu rozwoju dziecka, jego wieku i aktualnych potrzeb. Ma tutaj znaczenie nawet pogoda czy pora dnia – inne mleko wytwarzane jest przez mamę w nocy, a inne w ciągu dnia. W  składzie pokarmu kobiecego znajduje się woda, węglowodany, tłuszcz, oligosacharydy, białka, witaminy, składniki mineralne oraz czynniki odpornościowe czy modulatory wzrostu. Chociaż pełen skład mleka kobiecego wciąż pozostaje dla naukowców tajemnicą, od wielu lat badają oni mleko kobiece, starając się poznać i odtworzyć jego wyjątkowe składniki.

Czym są oligosacharydy mleka kobiecego?

Dziecko karmione wyłącznie piersią nie musi być dodatkowo dopajane. Umożliwia to zawarta w pokarmie kobiecym woda, zaspokajająca pragnienie malucha. Głównym źródłem energii dla niemowlęcia karmionego piersią są tłuszcze, wśród których znajdują się długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe, ważne dla rozwoju mózgu i wzroku. Mleko mamy zawiera głównie laktozę, inaczej cukier mleczny złożony z glukozy i galaktozy, który jest pierwszym co do ilości składnikiem stałym mleka kobiecego. Obecność w mleku laktozy wpływa m.in. na jego smak, łatwy do zaakceptowania przez niemowlę. Zawarte w nim białka stanowią główny budulec rosnącego organizmu. Wyjątkowo złożonymi związkami w pokarmie kobiecym, są oligosacharydy. HMO (ang. human milk oligosaccharides, czyli oligosacharydy mleka kobiecego) to trzeci pod względem ilościowym stały składnik pokarmu kobiecego.

Rola oligosacharydów w diecie dziecka

Oligosacharydy odżywiają, a dzięki temu stymulują wzrost i aktywność pożytecznych bakterii w przewodzie pokarmowym niemowlęcia. Korzystnie wpływają na mikrobiotę jelitową dziecka, chroniąc przed rozwojem niekorzystnych drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym niemowlęcia.  Naukowcy udowodnili, że u noworodków i niemowląt karmionych wyłącznie piersią w mikrofbiocie jelit dominują  „dobre” bakterie jak te z rodzaju Bifidobakterium i Lactobacillus. Oligosacharydy mają także swój pozytywny udział w zapobieganiu biegunkom wywołanym przez bakterie i wirusy.

  • Stanowią trzeci składnik ilościowy mleka kobiecego
  • Wspierają rozwój korzystnych bakterii w przewodzie pokarmowym,
  • Poprzez wpływ na korzystną mikrobiotę mogą oddziaływać z komórkami układu odpornościowego

W 1997 roku zespół badawczy Nutricia odkrył, że profil oligosacharydów w mleku matki jest indywidualnie specyficzny.

Ze względu na różnice w strukturze wyróżnia się oligosacharydy krótkołańcuchowe (sc. short chain) i długołańcuchowe (lc. long chain), które występują w pokarmie kobiecym w stosunku 9:1 i jest ich łącznie ponad 1000!

Oligosacharydy poza mlekiem matki?

Oligosacharydy to swoista kompozycja występująca w mleku kobiecym. W mleku produkowanym przez inne gatunki wykryto zaledwie śladowe ilości oligosacharydów. Mleko matki jest wyjątkowo bogate w ten składnik.

Organizm małego dziecka w kluczowym okresie 1000 pierwszych dni życia dopiero buduje swoją odporność, a proces dojrzewania układu odpornościowego trwa do ok. 12. r. ż. Znaczenie dla tego procesu ma już rodzaj porodu – to moment, gdy mikrobiota  dróg rodnych matki zaczyna kolonizować przewód pokarmowy noworodka. Jelita, które są kolonizowane przez „dobre” bakterie, tworzą barierę ochronną  dla organizmu. Ta korzystna mikrobiota przewodu pokarmowego  wytwarza m.in. substancje przeciwbakteryjne, kwasy organiczne tworząc w ten sposób środowisko niekorzystne dla bakterii chorobotwórczych. Ze względu na to jak ważną rolę dla dojrzewającego układu odpornościowego niemowlęcia pełni korzystna mikrobiota jelitowa, istotne jest aby właściwie ją odżywiać. Na etapie karmienia piersią to zawarte w mleku mamy oligosacharydy odżywają, a poprzez to stymulują wzrost i aktywność pożytecznych bakterii w przewodzie pokarmowym niemowlęcia.

Oceń ten artykuł: