Cholestaza, nadciśnienie, gestoza - choroby, które mogą pojawić się w ciąży

4 min
Pielegniarka mierzy cisnienie kobiecie cisnieniomierzem

Ciąża to wyjątkowy stan. Zanim urodzi się dziecko, kobieta powinna szczególnie zadbać o swoje zdrowie. W ciąży mogą pojawić się nie tylko uporczywe dolegliwości, ale także choroby, które mogą zagrażać bezpieczeństwu matki i dziecka.

Pielegniarka mierzy cisnienie kobiecie cisnieniomierzem
Pielegniarka mierzy cisnienie kobiecie cisnieniomierzem

Prawidłowy przebieg ciąży i szczęśliwe rozwiązanie w dużej mierze zależą od czujności matki i właściwej opieki lekarskiej. Gdy pojawią się niepokojące objawy czy problemy zdrowotne, powinnaś powiedzieć o nich lekarzowi prowadzącemu ciążę.

Zachowaj czujność

Ciąża to szczęśliwy i radosny czas, kiedy oczekujesz nowego członka Twojej rodziny. Nie zwalnia on jednak przyszłej mamy z obowiązku dbania o siebie. Konieczne są także regularne wizyty kontrolne u  lekarza - jest to obowiązkowe, aby wykryć na czas wszelkie nieprawidłowości, które mogą zagrażać Twojemu dziecku. Istnieją problemy zdrowotne, które mogą występować w czasie ciąży. W trakcie 9. miesięcy dochodzi do wielu zmian w ciele kobiety. Niektóre z nich mogą przyczynić się do wystąpienia niegroźnych dolegliwości, ale część z nich może skutkować poważnymi powikłaniami. Dobrze wiedzieć, w jaki sposób właściwie rozpoznać oraz jak postąpić, jeśli nagle pojawią się niepokojące objawy.

Cholestaza ciążowa

Choroba ta objawia się uporczywym swędzeniem skóry w obrębie stóp i dłoni oraz innych partii ciała.

Dolegliwości nasilają się głównie wieczorem i w nocy i z tego powodu mogą powodować bezsenność. Część kobiet cierpiących na cholestazę skarży się także na objawy towarzyszące, czyli zmiany skórne, mdłości, wymioty i utratę łaknienia. Cholestaza jest chorobą wątroby, związaną z działaniem estrogenów i progesteronu. W związku z wysokim stężeniem hormonów, osłabia się wydolność wątroby, co może prowadzić do wewnątrzwątrobowego zastoju żółci.

Cholestaza dotyka głownie kobiety w III trymestrze ciąży. Niezdiagnozowana lub niewłaściwe leczona może być niebezpieczna - w skrajnych przypadkach może doprowadzić do zgonu płodu. W rozpoznaniu choroby kluczową rolę odgrywa badanie krwi, tzw. kwasy żółciowe oraz próby wątrobowe. Oznacza się stężenie enzymów wątrobowych tzw. transaminaz  (czyli ALAT, ASPAT) oraz dodatkowo fosfatazy zasadowej i bilirubiny całkowitej.

Podstawą leczenia są leki o działaniu osłaniającym wątrobę oraz wpływające na zmniejszenie stężenia kwasów żółciowych we krwi. Leczenie niekiedy odbywa się w warunkach szpitalnych. Wspomagająco poleca się stosowanie maści i kremów o działaniu natłuszczającym skórę, aby zmniejszyć świąd skóry. Nieodłącznym elementem terapii jest lekkostrawna dieta, która „oszczędza” wątrobę.

Nadciśnienie tętnicze w ciąży

Nadciśnienie indukowane ciążą to zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi powyżej 140/90 mmHg, które zostało stwierdzone po raz pierwszy po 20. tygodniu ciąży. Ostateczną diagnozę stawia się dopiero po porodzie, ponieważ nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą ustępuje po połogu. Nadciśnienie tętnicze nie jest bezpośrednim zagrożeniem dla przebiegu ciąży, o ile nie towarzyszą mu inne powikłania, np. stan przedrzucawkowy (charakteryzuje się on np. obecnością białka w moczu).

Nadciśnienie ciążowe może prowadzić do rozwoju nadciśnienia u matki w przyszłości. Kobiety z łagodną postacią choroby, którym nie towarzyszą żadne komplikacje, nie muszą przebywać w szpitalu - leczenie może odbywać się w warunkach domowych. Pobyt w szpitalu zaleca się w przypadku stwierdzenia ciężkiego nadciśnienia - niereagującego na leczenie, kiedy mierzone wartości wynoszą 160/110 mmHg lub więcej, a także w przypadku masywnego białkomoczu (dużej utraty białka z moczem). 

Gestoza (stan przedrzucawkowy)

Gestoza, zwana także zatruciem ciążowym, to choroba, która może zagrażać zdrowiu matki i dziecka. Rozpoznaje się ją, gdy u kobiety po 20. tygodniu ciąży pojawia się nadciśnienie tętnicze oraz białkomocz. Chorobie mogą towarzyszyć obrzęki. U większości ciężarnych ze zdiagnozowanym stanem przedrzucawkowym nie występują powikłania. Ryzyko pojawienia się ich  jest tym większe, im ciężej przebiega choroba. Leczenie polega na ścisłym monitorowaniu ciśnienia tętniczego krwi –  z reguły  w warunkach szpitalnych, gdyż często wymaga podawania dożylnych leków przeciwnadciśnieniowych.  

Ekspert radzi:

  • Regularnie zgłaszaj się na badania kontrolne w ciąży. Na ich podstawie lekarz jest w stanie szybko wykryć nieprawidłowości. Wczesna diagnoza w wielu przypadkach ułatwia kontrolowanie choroby i zapewnia prawidłowy przebieg ciąży.
  • Nadciśnienie tętnicze może powodować bóle głowy lub nie dawać żadnych widocznych objawów. Pamiętaj o regularnych pomiarach ciśnienie tętniczego krwi. Gdy stwierdzisz wartości wyższe niż 140/90 mmHg, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Pomiar ciśnienia tętniczego musi być także przeprowadzony na każdej wizycie u lekarza.
  • Prawidłowa dieta i umiarkowana aktywność fizyczna  są czynnikami wspomagającymi profilaktykę wielu chorób. W każdym przypadku powinnaś poradzić się lekarza odnośnie diety jaką należy wdrożyć i intensywności ćwiczeń, które możesz wykonywać, aby nie zaszkodzić sobie i dziecku.

Oceń ten artykuł: