Wpływ zmysłów na rozwój mowy dziecka
Prawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego pozwala dziecku na rozumienie otaczającej rzeczywistości i uczenie się: naukę przemieszczania się, wyrażania emocji oraz porozumiewania się.
Rodzice każdym swoim zachowaniem stymulują zmysły dziecka i wpływają na rozwój jego mózgu, w tym także rozwój mowy.
„Współpraca” zmysłów
Zmysły nie rozwijają się w oderwaniu od siebie, rozwój jednego zmysłu zazwyczaj idzie w parze z rozwojem drugiego. Wszystkie wrażenia słuchowe, które dziecko odbiera już w trzecim trymestrze ciąży, odgrywają rolę w rozwijaniu się wyższych czynności mózgu, takich jak emocje, mowa czy inne zdolności poznawcze.
Rozwój mowy dziecka
Jedną z najważniejszych umiejętności dla dziecka jest porozumiewanie się z otoczeniem. Początkowo odbywa się to za pomocą gestów, z czasem jednak maluch zaczyna porozumiewać się z otoczeniem za pomocą słów. Rozwój mowy dziecka to skomplikowany proces, który zaczyna się już w okresie płodowym. Największy wpływ na rozwój mowy ma zmysł słuchu dziecka. Wczesne doświadczenia słuchowe trwale wpływają na zakres dźwięków mowy, które dziecko nauczy się rozpoznawać i wymawiać. Wynika to z faktu, że w okresie prenatalnym rozwijają się podstawowe organy odpowiedzialne za odbiór i nadawanie mowy. Dzieci łatwiej przyswajają język, który słyszały już w brzuchu mamy. Podobnie jest z muzyką, która dociera do dziecka. Różnorodność dźwięków stymuluje przyszłe poczucie rytmu i słuch muzyczny.
Rozwój mowy u dziecka odbywa się etapami:
- Dziecko zaczyna gaworzyć – powtarzać usłyszane dźwięki – około 5. miesiąca życia.
- Z każdym miesiącem coraz lepiej rozumie słyszane słowa i coraz częściej je powtarza.
- Dziecko intencjonalnie wypowiada pierwsze słowa około pierwszego roku życia.
- Pierwsze zdania zaczyna tworzyć w wieku 2,5-3 lat.
Jak wspierać rozwój mowy?
Rozwój zmysłu słuchu, a zarazem umiejętności mowy dziecka najlepiej wspiera częste mówienie do dziecka. Matczyny język pełny prostoty dobieranych słów, dobitnej intonacji, jego wolne tempo, to bodziec, który sprzyja nabywaniu podstaw ojczystego języka. Czytaj dziecku książeczki, pokazuj ilustracje i opowiadaj o nich. Zapewnij maluchowi kontakt z rówieśnikami, to dobry sposób na poszerzenie zasobu słownictwa.
Jeśli zaobserwujesz u dziecka słaby rozwój mowy, zasięgnij porady specjalisty, może to bowiem oznaczać nieprawidłowości w rozwoju zmysłu słuch.